خون حرف نمی‌زند

ناظم حکمت از برجسته‌ترین شاعران و نمایشنامه‌نویسان لهستانی‌تبار ترکیه، سادگی و روانی اشعارش را از مایاکوفسکی تاثیر پذیرفته بود. از جمله معروف‌ترین آثارش می‌توان به ابر دلباخته، طغیان زنان، فریاد وطن، از یاد رفته و... اشاره کرد. ناظم حکمت به عقیده خیلی‌ها بزرگ‌ترین شاعر هزاره دوم و دست‌کم جزو 10 شاعر برتر جهان در این هزاره است. او علاوه بر شعر، آثاری نیز در زمینه رمان و نمایش‌نامه دارد که همگی از آثار موفق حکمت به شمار می‌آیند. "خون حرف نمی‌زند" سرگذشت دو نسل از اهالی استانبول و روایت تسلط سرمایه‌داری بر ترکیه است. روایتی از دوستی‌ها، دشمنی‌ها و خیانت‌ها. این رمان اولین بار در دهه سی میلادی به صورت پاورقی در یکی از مجله‌های استانبول چاپ شد و بعدها در دهه پنجاه میلادی در یک مجلد به چاپ رسید. آن چیزی که ناظم حکمت را در سراسر جهان به شهرت رساند و شخصیت او را نزد دیگر مردم برجسته کرد، باور وی به اصل آزادی، حرمت و ارزش انسانی بود که او به آن به عنوان یک اصل خدشه‌ناپذیر در زندگی باور داشت و آن را حق ضروری هر فرد برای زندگی می‌دانست. ردپای عقاید انسانی و آزادی‌خواهانه‌ او به خوبی در آثارش نیز پیدا بود و همین مسئله از حکمت هنرمندی متعهد ساخت. "خون حرف نمی‌زند" هم به لحاظ تکنیک و هم به لحاظ اندیشه، محصول دوران پختگی حکمت است و مهم‌ترین رمان او به شمار می‌رود. توجهی که نویسنده به اتفاقات پیرامون خویش دارد، بارزترین ویژگی این رمان است و تفکر او را می‌توان به راحتی در این رمان دریافت. مخاطب در این رمان با نگاه حکمت نسبت به فرد، جامعه و حوادث رخ‌ داده آشنا می‌شود و به نوعی این اثر را می‌توان رمانی سیاسی اجتماعی و آیینه تمام‌نمای وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی استانبول از اوایل قرن بیستم تا اواسط دهه 30 دانست. ناظم حکمت در این اثر درخشان به خوبی توانسته اخلاقیات آن دوره را در پس‌زمینه اجتماعی به تصویر بکشد.